Wiele osób postrzega ślub jako zwykły “papierek”. W świetle prawa nie jest inaczej, bowiem ślub definiowany jest jako cywilnoprawna umowa między dwiema osobami. Ta umowa ma jednak daleko idące skutki w wielu sferach życia – majątkowej, prawnej, administracyjnej czy wreszcie społecznej i religijnej. Wywołuje też bardzo wiele emocji.
Ślub i wesele oczami naszych babć
Jeszcze nie tak dawno temu jedyną formą społecznie akceptowalnego związku było małżeństwo. Ślub brało się w stosunkowo młodym wieku, a młode pary szybko po weselu doczekiwały się potomstwa. Czy kogoś z nas dziwi fakt, że nasze babcie i prababcie już w wieku 19 lub 20 lat zostawały mężatkami? Nie.
Dla panien szalenie ważne było zdobycie odpowiedniej partii… Szczególnie zdobycie jej odpowiednio szybko. Do dwudziestokilkuletnich niezamężnych kobiet szybko przypinano łatkę starych panien, a tego typu napiętnowanie społeczne nie ułatwiało znalezienia kandydata na męża. Nic dziwnego, że żadna z panien nie chciała zostać uznana za starą pannę i marzyła, by w młodym wieku wyprawić swoje wesele.
Dziś wiele się zmieniło. Kobiety masowo rozpoczęły edukację na poziomie akademickim oraz zaczęły być aktywne zawodowo. Wydłużony czas nauki oraz konieczność pracy sprawiły, że w xxi wieku małżeństwa zawiera się znacznie później niż jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Trzydziestoletnie singielki coraz rzadziej uważane są za stare panny. Również pary żyjące w związkach nieformalnych nie spotykają się już ze społecznym ostracyzmem. Dziś wręcz odradza się decyzję o ślubie w bardzo młodym wieku, argumentując, że przed podjęciem tak ważnego zobowiązania dobrze jest poznać drugą osobę i upewnić się, że faktycznie właśnie z tą osobą chcemy spędzić resztę życia.
Co daje ślub?
Mimo to dla wielu osób ślub jest bardzo ważny ze względów religijnych lub społecznych. Uchodzi też za istotny fundament związku. Rozwiązanie małżeństwa jest znacznie bardziej skomplikowane niż po prostu rozejście się, więc relację małżonków uznaje się powszechnie za bardziej trwałą i dojrzałą. Choć o trwałości związku powinno przesądzać uczucie oraz starania będących w nim osób, nie da się ukryć, że małżeństwo wiąże się z posiadaniem wielu różnych praw.
Jednym z ważniejszych, jak nie najważniejszym prawem, jakie nabywają małżonkowie jest prawo do dziedziczenia. Współmałżonkowie są ustawowymi spadkobiercami majątku zmarłej osoby. Wykluczyć może je tylko sporządzony testament. Z kolei w przypadku związków nieformalnych dopiero testament może włączyć partnera lub partnerkę do grona spadkobierców. Mało kto jednak myśli o sporządzeniu testamentu w młodym wieku, a nagła śmierć partnera może postawić drugą osobę w bardzo kłopotliwym położeniu. Należy też pamiętać o tym, że partnerzy według prawa są dla siebie obcymi osobami, a takie osoby muszą zapłacić podatek spadkowy.
Małżeństwo ma również prawo do pozostawiania we wspólnocie majątkowej oraz tym samym wspólnego rozliczania się. Jest to szczególnie korzystne z podatkowego punktu widzenia, bowiem wspólne rozliczanie podatku może czasem sprawić, że będziemy płacić niższe daniny publiczne lub będziemy mogli skorzystać z różnego rodzaju ulg i zwolnień podatkowych. Tym samym w razie rozwodu majątek powinien zostać podzielony, co w przypadku związków nieformalnych może być bardzo trudne, bowiem prawo nie przewiduje wspólnego majątku par żyjących w konkubinacie.
Co się stanie, gdy jeden z małżonków przejściowo będzie bez zatrudnienia? Druga osoba ma możliwość zabezpieczenia współmałżonka – może na niego rozciągnąć swoje ubezpieczenie zdrowotne. Czy pary żyjące w związkach nieformalnych mają taką możliwość? Nie, niestety nie mają.
Nie można też zapomnieć o tzw. Prawie do informacji, które najczęściej kojarzymy z prawem do informacji o stanie zdrowia. Według prawa lekarz ma obowiązek udzielać informacji o stanie pacjenta jedynie rodzinie, a partner nie jest zaliczany do członków rodziny. W przypadku trudnych decyzji, takich jak np. Przekazanie organów po śmierci klinicznej, partner także nie będzie mógł podjąć takiej decyzji, nawet jeśli zmarły go do tego zobowiązał, bowiem prawo to należy się rodzinie lub, jeśli zmarły takowej nie posiada, państwu. Taka sama sytuacja jest w przypadku zgody na operację lub inne zabiegi medyczne.
Czy ja potrzebuję wziąć ślub?
Choć ślub i wesele dla wielu osób są bardzo ważne – a i obecnie małżeństwo jest jedyną formą legalnego związku dorosłych osób – decyzja o jego zawarciu powinna być dojrzała oraz przemyślana. Małżeństwo samo w sobie nie jest przepisem na pełen miłości, trwały związek. To kochające się osoby same powinny zadbać o trwałość swojego uczucia – nie czyni tego błogosławieństwo księdza czy podpis w urzędzie stanu cywilnego.
Zakochani powinni także wziąć pod uwagę własne potrzeby i odpowiedzieć sobie na dwa szalenie ważne pytania. Po pierwsze, czy w ogóle chcę zawrzeć małżeństwo? I, co najważniejsze, czy właśnie z tą osobą chcę spędzić resztę życia? Tylko udzielając sobie szczerych odpowiedzi na te pytanie, postawimy podwaliny pod trwały i szczęśliwy związek – nieważne, czy małżeński czy nieformalny.
